Moje artykuły on-line
|
Sytuacje traumatyczne w pracy funkcjonariuszy Służby Więziennej |
|---|
Jednym ze źródeł stresu funkcjonariuszy Służby Więziennej jest negatywny wizerunek tej pracy w opinii publicznej (Ray, 2001). Media podają przede wszystkim niepokojące lub sensacyjne wiadomości, które w świadomości społecznej wywołują porównanie funkcjonariuszy z więźniami. Brakuje informacji dotyczących roli więzienników w resocjalizowaniu więźniów, a ich prace sprowadza się do izolacji przestępcy od społeczeństwa. Mimo coraz wyższych kwalifikacji personelu, głównie podkreśla się ich zadania ochronne. Przestępca nie zmienia się diametralnie po przekroczeniu bramy więzienia. Ma ta samą osobowość i ten sam styl zachowania (Machel, 2003). Z tego powodu praca funkcjonariuszy, mających stały kontakt z osadzonymi, jest w swej naturze niebezpieczna i obarczona ryzykiem. Stopniowo rośnie liczba dożywotnio pozbawionych wolności oraz więźniów uznanych za niebezpiecznych. Na dzień 31 stycznia 2004 w polskich więzieniach przebywało 2028 osadzonych związanych z przestępczością zorganizowaną, 425 zakwalifikowanych jako niebezpiecznych (CZSW, 2004). Wzrost poczucia zagrożenia bezpieczeństwa funkcjonariusza zależny jest między innymi od dużej liczby skazanych młodocianych, grypsujących oraz więźniów z długoterminowym wyrokiem. Jednak za najważniejszą przyczynę uważa się przeludnienie zakładów karnych, co sprzyja przemocy wewnętrznej, jak i zwiększa prawdopodobieństwo ataku na funkcjonariuszy. Dodatkowymi cechami zmniejszającymi bezpieczeństwo pracy są dyspozycyjność, zmianowość i konieczność zachowywania ciągłej czujności (Ciosek, 2002). Praca w więziennictwie łączy się więc z możliwością konfrontacji ze zdarzeniami silnie stresującymi oraz zagrażającymi zdrowiu i życiu funkcjonariuszy.
METODY I KRYTERIA OCENY PRACOWNICZEJ I ICH ZASTOSOWANIE W SŁUŻBIE WIĘZIENNEJ
Ocena pracownika jest ważnym elementem polityki personalnej każdej organizacji. Od jej prawidłowego funkcjonowania zależy wiele innych zadań podejmowanych nie tylko przez służby kadrowe. System ocen pracowniczych, a w szczególności rzetelność uzyskanych w ten sposób informacji, ma istotne znaczenie dla przebiegu takich funkcji personalnych jak: rekrutacja i selekcja pracowników, motywowanie i nagradzanie, planowanie szkoleń oraz tworzenie rezerwy kadrowej. System ocen jest podstawą do prowadzenia efektywnej polityki kadrowej, prawidłowego wynagradzania i awansowania pracowników. Spośród wielu kryteriów istotnych przy tworzeniu systemu ocen wymienić można rodzaj działalności, wielkość oraz cele organizacji, jak również styl kierowania w niej dominujący [1].
Służba Więzienna realizuje bardzo specyficzne i trudne zadania, a cele, które ma do spełnienia różnią tę formację od organizacji produkcyjnych, których wymiernym efektem działania jest zysk czysto materialny. Dominujący w służbie Więziennej autokratyczny styl zarządzania nie tylko niekorzystnie wpływa na realizację jej niektórych ustawowych celów, ale odciska również negatywne piętno na samopoczuciu i satysfakcji z pracyzatrudnionych w niej funkcjonariuszy i pracowników. Styl autokratyczny charakteryzuje się scentralizowaniem władzy, dużym dystansem między przełożonym i podwładnym oraz jednoosobowym podejmowaniem decyzji. Może nie stwarzać to klimatu dla prawidłowego funkcjonowania systemu ocen pracowniczych, gdyż w trakcie tego procesu ważne jest wzajemne zaufanie, zrozumienie oraz dialog pomiędzy oceniającym i ocenianym. Aby zniwelować opisaną sytuację potrzebny jest taki system oceny pracowniczej, który oprócz dopasowania do specyfiki Służby Więziennej, będzie sprawiedliwy, obiektywny oraz stosujący jasne kryteria oceny.
W niniejszej pracy przedstawię najczęściej stosowane metody oceny pracowników oraz kryteria, które moim zdaniem, powinny być brane pod uwagę podczas dokonywania oceny. Opisane metody i kryteria porównam do sposobu opiniowania służbowego, funkcjonującego w Służbie Więziennej, wskazując na jego zalety i ograniczenia.
Psychologiczne uwarunkowania jazdy samochodem pod wpływem alkoholu
W dzisiejszych czasach środowisko ruchu drogowego, a przede wszystkim interakcje pomiędzy kierującymi i innymi użytkownikami, zapewnia wysoką stymulację i informacyjną intensywność. Wysycenie bodźcami, zawłaszcza w ruchu wielkomiejskim, generuje więc pytanie o wpływ predyspozycji indywidualnych, a zawłaszcza o statusie cech osobowości, na zachowanie podczas jazdy samochodem. Poszukiwanie wrażeń (sensation seeking), jako cecha osobowości, wyraża tendencję do poszukiwania lub unikania stymulacji.
Celem niniejszej pracy była analiza psychologicznych uwarunkowań podejmowania zachowań ryzykownych takich jak jazda samochodem po spożyciu alkoholu.
W rozdziale 1 przedstawiono podejście Zuckermana i Eysencka do poszukiwania doznań. W rozdziale 2 poszukiwano wpływu tej cechy na podejmowanie jazdy pod wpływem alkoholu. W rozdziale 3 odwołano się do wyników badań bazujących na innych koncepcjach osobowości między innymi Wielkiej Piątki Costy i McCrae. Pracę zakończono podsumowaniem uzyskanych wniosków.
Wspieranie kultury ruchu drogowego
W Polsce pojawiły się inicjatywy, których celem jest zmiana przyzwyczajeń kierowców i tworzenie pozytywnego klimatu i kultury w ruchu drogowym. Poniżej przedstawiono trzy z nich. Każda z nich ma swoją witrynę internetową. Podczas prezentacji zwrócono uwagę na promowane przez nie pozytywne zachowania. Porównano je z zachowaniami zaproponowanymi jako dodatkowa skala do Manchesterskiej Skali Zachowań Kierowców oraz jako przeciwieństwo błędów i naruszeń.
Modele teoretyczne
Bezpieczeństwo ruchu drogowym zwykle jest utożsamiane jako brak kolizji i wypadków. Badania koncentrują się głównie na negatywnych zachowaniach kierowców. Potrzebne jest rozszerzenie definicji bezpieczeństwa ruchu drogowego o pozytywne aspekty kierowania. Sytuacje powstające w wyniku interakcji pomiędzy kierującymi i innymi uczestnikami ruch drogowego powinien przypominać kierowcom bardziej o pozytywnej kulturze ruchu drogowego niż o strachu przed niebezpieczeństwami.
Celem pracy było zidentyfikowanie pozytywnych zachowań kierowców, ich miejsca w dotychczas stosowanych modelach teoretycznych oraz w percepcji społecznej. Przedstawiono teoretyczne koncepcje udziału czynnika ludzkiego w ruchu drogowym, ze szczególnym zwróceniem uwagi na pozytywne zachowania.
| Różnice kulturowe w prowadzeniu pojazdów mechanicznych |
Bezpieczeństwo ruchu drogowym zwykle jest utożsamiane jako brak kolizji i wypadków. Badania koncentrują się głównie na negatywnych zachowaniach kierowców. Potrzebne jest rozszerzenie definicji bezpieczeństwa ruchu drogowego o pozytywne aspekty kierowania. Sytuacje powstające w wyniku interakcji pomiędzy kierującymi i innymi uczestnikami ruch drogowego powinien przypominać kierowcom bardziej o pozytywnej kulturze ruchu drogowego niż o strachu przed niebezpieczeństwami.
Celem pracy było zaprezentowanie różnic międzykulturowych pomiędzy krajami o odmiennej kulturze ruchu drogowego.
W poszukiwaniu różnic kulturowych, porównano zachowanie się kierowców w ruchu drogowym w kilku krajach (Finlandia, Wielka Brytania, Grecja, Iran, Holandia i Turcja). Dokonano oceny roli stylów jazdy a liczbą wypadków drogowych (Őzkan i in., 2006). W tym badaniu uwzględniono analizę niebezpiecznych błędów, pospolitych i agresywnych naruszeń. Dwustu czterdziestu dwóch kierowców z każdego z sześciu krajów, zostało dobranych pod względem wieku i płci. Wykazano różnice między kierowcami z bezpiecznej Zachodniej i Północnej Europy w stosunku do Południowej Europy i Bliskiego Wschodu. Styl jazdy pośredniczył pomiędzy kulturą ruchu danego kraju a liczbą wypadków. Cechy i zachowania kierowców w przewidywaniu liczby wypadków również zależały od kraju.
